Hòa thượng Thích Giác Mãn, thế danh Huỳnh Văn Đầy, húy Chơn Ngộ, tự Phổ Viên, Thượng Giác hạ Mãn, hiện là Chứng minh Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Bến Tre và huyện Mỏ Cày Nam, trụ trì chùa Phước Sơn.
Trưởng lão Hòa Thượng Thích Giác Mãn (1945-2018)
I./Thời niên thiếu
Hòa thượng Trụ trì Chùa Phước Sơn. Đạo hiệu Thích Giác Mãn. Thế danh Huỳnh Văn Đầy, sanh năm 1945, tại thôn Tân Hương (ấp Tân Hòa, xã Minh Đức, huyện Mỏ Cày Nam, tỉnh Bến Tre hiện nay). Hòa thượng là người thứ 5 trong 6 anh chị em (3 trai, 3 gái) của một gia đình trung nông Nho học.
Năm 1960, Hòa thượng xin phép song thân quy y đầu Phật. Thân phụ là cụ ông Huỳnh Văn Đính và thân mẫu là cụ bà Trương Thị Khai dẫn Hòa thượng đến chùa Tuyên Linh (thuộc xã Minh Đức, huyện Mỏ Cày Nam, tỉnh Bến Tre hiện nay) thế phát xuất gia với Hòa thượng Thích Thành Nghiêm. Hòa thượng Thích Thái Không thay Hòa thượng Thích Thành Nghiêm tiếp độ và cho pháp danh là Hồng Ngộ, lúc bấy giờ Ngài được 15 tuổi. Tại đây được 2 năm thì chùa Tuyên Linh bị bom giặc oanh tạt tiêu diệt. HT. Thích Thành Nghiêm phải lánh nạn sang tỉnh Cửu Long, còn Ngài đến thọ pháp học đạo với Hòa thượng Tăng trưởng Thích Niệm Nghĩa ở chùa Phước Sơn (thuộc xã Cẩm Sơn, huyện Mỏ Cày Nam, tỉnh Bến Tre hiện nay) Hòa thượng Tăng trưởng cho tự là Phổ Viên, hiệu Giác Mãn, lúc bấy giờ Ngài được 17 tuổi.
Với bản tánh hiền hòa, chăm chỉ và siêng năng cầu tiến lại luôn hầu hạ bên bậc cao tăng, chẳng mấy chốc Ngài đã uyên thâm Phật lý. Năm 1970 Hòa thượng được Hòa thượng Tăng trưởng cho thọ Sadi giới tại giới đàn chùa Viên Giác, tỉnh Bến Tre do Hòa thượng Tăng trưởng làm đàn đầu Hòa thượng. Sau khi thọ giới Sa di, Ngài trở về chùa Phước Sơn, tiếp tục tu học và phụng sự Thầy. Vì lúc bấy giờ Hòa thượng Tăng trưởng đã già yếu.
Tháng 3 năm 1973, Hòa thượng Tăng trưởng Thích Niệm Nghĩa viên tịch, Ngài lo cư tang báo đức, và từ đó chính thức trụ trì chùa Phước Sơn theo di chúc của Hòa thượng Bổn sư.
Mùa Hạ năm ấy (1973) Ngài tham dự Trường Hương (An Cư kiết hạ) tại Chùa Sùng Đức (thuộc số 136, đường Hùng Vương, phường 1, quận 11, Tp. Hồ Chí Minh hiện nay) và thọ Cụ túc giới tại Trường Hương chùa Sùng Đức, do Hòa thượng Thích Bửu Ý làm đàn đầu Hòa thượng. Lúc bấy giờ Ngài được 28 tuổi.
II./Thời kỳ hành đạo
Năm 1974, Ngài tham dự Trường Hương tại chùa Phụng Sơn (số 1408, đường 3 tháng 2, phường 2, quận 11, TP. Hồ Chí Minh hiện nay).
Tháng 4 năm 1975, đất nước Việt Nam hoàn toàn giải phóng, những khó khăn mới lại dồn dập xảy ra, Ngài vẫn không sờn lòng, nãn chí, vững vàng từng bước giữ gìn chùa Phước Sơn cho đến ngày nay.
1.Nghịch cảnh.
Từ khi Ngài làm Trụ trì chùa Phước Sơn (1973) đến năm 1989, ròng rã 15 năm biết bao thăng trầm do nghịch duyên nghịch cảnh dẫn đến: nào là bom đạn chiến tranh, nào là đói nghèo khốn khó, nào là báo hiếu mẹ cha theo quan điểm Nho gia .v.v... Ngài đã thực hành Bồ tát hạnh xả thân gìn giữ Hiếu đạo vuôn tròn. Ngài thường nhắc câu nói của Nho gia “Nhơn đạo bất tu, tiên đạo, Phật đạo viễn hỷ”, cả đời Ngài thực hiện câu nói này, làm tròn nhơn đạo để mong thành Phật đạo.
2.Tham gia công tác xã hội.
Ngài sớm được hấp thu tinh thần ý thức dân tộc từ Hoà thượng Bổn sư, nên từ những năm 1970 đến 1975 Ngài đã tham gia Công tác Mặt trận xã Cẩm Sơn. Năm 1981 Ngài chính thức tham gia thành viên Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam xã Cẩm Sơn và trải qua nhiều nhiệm kỳ từ năm 1975 đến 2010.
Với uy tín và đức độ, năm 1989 Ngài được nhân dân tín nhiệm bầu vào đại biểu Hội Đồng Nhân Dân xã Cẩm Sơn, Hội đồng Nhân dân huyện Mỏ Cày (khóa 6), thành viên Mặt Trận Tổ Quốc Việt Nam huyện Mỏ Cày, nhiệm kỳ năm 1989 - 1994.
3.Trùng tu chùa: Năm 1982, Ngài trùng tu chùa Phước Sơn. Năm 2007, Ngài trùng tu chùa Phước Sơn một lần nữa, cho đến hiện trạng như ngày nay.
4.Tham gia công tác Giáo hội cấp huyện
Năm 1989, Ban Đại diện Phật Giáo lâm thời tỉnh Bến Tre được thành lập, các công tác Phật sự được tiến hành khẩn trương. Năm 1993, Ban Đại diện Phật giáo huyện Mỏ Cày được thành lập, Ngài được Tỉnh hội đề cử giữ chức vụ Phó trực Ban Đại diện Phật giáo huyện Mỏ Cày nhiệm kỳ 1 và tiếp theo ba nhiệm kỳ nữa, tổng cộng 17 năm (1993-2010).
Năm 2010, huyện Mỏ Cày Nam chia làm hai huyện (Mỏ Cày Nam, Mỏ Cày Bắc), và Ban Đại diện Phật giáo huyện đổi thành Ban Trị sự GHPGVN huyện, Ngài được lãnh đạo các cấp giáo hội và Tăng, Ni, Phật tử bầu làm Trưởng Ban Trị sự GHPGVN huyện Mỏ Cày Nam nhiệm kỳ lâm thời: 2010-2012 ; và nhiệm kỳ I: 2012-2017.
5.Tham gia công tác Giáo hội cấp tỉnh, và Trung ương
Năm 1992, Ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo Bến Tre tổ chức Đại hội lần thứ I (nhiệm kỳ 1992 - 1997), Ngài được Chư Tôn đức Tăng, Ni, Phật tử bầu làm ủy viên Ban Trị sự Tỉnh hội.
Trong 10 năm gồm hai nhiệm kỳ 1997-2002, 2002-2007, Ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo Bến Tre, Đại hội nhiệm kỳ II, nhiệm kỳ III, Ngài được Tỉnh hội bầu làm Ủy viên Nghi lễ Ban Trị sự Tỉnh hội (tức là trưởng Ban Nghi lễ Tỉnh hội).
Năm 2012, Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Bến Tre Đại hội nhiệm kỳ V (2012-2017), Ngài được Tỉnh hội bầu giữ chức vụ Trưởng Ban Kiểm soát Tỉnh hội.
Đặc biệt nhiệm kỳ VII (2012-2017) của GHPGVN, Ngài được Hội đồng Trị sự GHPGVN đề cử giữ chức vụ Phó Ban kiểm soát Hội đồng Trị sự GHPGVN.
6.An cư Kiết hạ
Trong khoảng 15 năm từ khi xuất gia cho đến Miền Nam hoàn toàn giải phóng (1960-1975), là giai đoan chiến tranh loạn lạc, Ngài không có điều kiện tham dự An cư Kiết hạ, nhưng Ngài cũng đã cố gắng dự được Hai mùa an cư Kiết hạ (1973, 1974). Năm 1992, khi Tỉnh hội Phật giáo Bến Tre được thành lập nhiệm kỳ đầu (NK I: 1992-1997), Ngài đã không ngần ngại thu xếp Phật sự tại bổn tự để tham dự An cư Kiết hạ do Tỉnh hội Phật giáo Bến Tre tổ chức. Trong suốt 27 năm (1992-2018) năm nào Ngài cũng tham dự cấm túc An cư Kiết hạ tập trung của Tỉnh hội tổ chức. Tám mùa hạ đầu tiên từ năm 1992 đến 1999, Ngài được Ban tổ chức và Tăng chúng bầu chọn làm Duy na, kiêm Chúng trưởng, rồi đến liên chúng trưởng. Mười chín mùa Hạ tiếp theo (2000-2018), Ngài được Ban tổ chức và Tăng chúng bầu làm Phó Thiền Chủ cho đến Thiền chủ Hạ trường. Thế là đức độ tài năng của Ngài lan tỏa khắp nơi Tăng, Ni, Phật tử trong, ngoài tỉnh đều ngưỡng mộ.
7.Tấn phong Giáo phẩm
Với tinh thần tiến thủ không ngừng, uy tín đức độ xứng đáng là thạch trụ tùng lâm, là bậc mô phạm cho mọi người kính ngưỡng, Ngài đã được Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam tấn phong lên hàng Giáo phẩm Thượng tọa năm 1997, và Hoà thượng năm 2012. Thể hiện sự tôn kính Tăng, Ni, Phật tử thường gọi Ngài với cái tên trìu mến là Thượng tọa Phước Sơn, kế đến là Hoà thượng Phước Sơn.
8.Khen thưởng
Để ghi nhận phần nào những công đức lớn lao của Hoà thượng đã đóng góp cho đạo, cho đời, lãnh đạo các cấp Giáo hội và Chính quyền đã tặng những Bằng khen, Giấy khen như sau :
- Nhiều giấy khen của ban, ngành đoàn thể.
- Giấy khen của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện Mỏ Cày, ngày 07/11/2003, về thành tích “Hoàn thành tốt công tác Mặt trận 5 năm (1998-2003).
- Bốn Bằng tuyên dương công đức, của Ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo Bến Tre, về thành tích “đã hoàn thành tốt các mặt công tác Phật sự” nhiệm kỳ II, III, IV, V (1997-2002; 2002-2007; 2007-2012, 2012-2017)”.
- Bằng Tuyên dương công đức của Hội đồng Trị sự GHPGVN
9. Nhận xét: Quả thật, Hòa thượng là tấm gương sáng tốt đạo đẹp đời của hôm nay và mai sau.
- Đối với Đạo: Hoà thượng là trụ cột vững chắc trong chốn tòng lâm, nơi nào có tăng đoàn tụ hội thì Ngài có đến dự. Nơi nào Ngài đến dự thì Ngài được chư Tăng, Ni, Phật tử xem là một trong những vị trụ cột chính trong chúng hội.
- Đối với việc tiếp tăng độ chúng, Ngài là một trong những vị tiếp độ Tăng, Ni mẫu mực nhất tỉnh nhà. Đệ tử xuất gia có hơn 10 vị hiện đang tu học trong những học đường, có vị đang học Đại học, có vị đang học Cao đẳng, có vị đang làm trụ trì, có vị đang phụng sự cho Giáo Hội. Tâm nguyện của Ngài tiếp Tăng độ chúng là để thừa kế sự nghiệp Phật pháp gìn giữ ngôi nhà Tam bảo còn mãi ở đời chứ không để phục vụ cho riêng mình. Ngài thường nói: “Tất cả Tăng, Ni nếu ai còn biết tu, học là đều thương quý như nhau bất luận là người oán hay thân”.
- Đối với Bổn tự: Hoà thượng là vị trụ trì tài đức song toàn, dầu khó khăn gian khổ cách nào cũng vững vàng vượt qua để gìn giữ ngôi Tam bảo đứng hiên ngang giữa phong ba bão tố. Hoà thượng đã hai lần trùng tu chùa Phước Sơn để ngôi chùa được tồn tại và đáp ứng đủ nhu cầu tu học của đồng bào Phật tử. Hoà thượng thật xứng đáng là vị “Sứ giả Như Lai, trụ pháp Vương gia, trì Như Lai Tạng”
- Đối với xã hội: Từ năm 1991 đến hiện nay (2018), Hoà thượng luôn là người đáng tin cậy của đồng bào, Phật tử bao trùm cả khu vực. Bất luận nơi nào, khi gia đình nào có việc cần đến sự giúp đỡ của Ngài thì Ngài sẵng lòng hoan hỷ tận tình giúp đỡ, chẳng quản thức khuya, dậy sớm, giải nắng, dầm sương, chẳng này gian lao, khó nhọc. Chỉ tính riêng việc đến tư gia tụng kinh cầu nguyện, trung bình mỗi tháng Ngài đến dự 60 lễ cầu nguyện. Hầu như bao trùm khắp 9 xã (An Định; An Thới; Thành Thới; Ngãi Đăng; Tân Trung; Hương Mỹ; Minh Đức; Tân Phong; Cẩm Sơn) không một gia đình nào mà Ngài không có đến cầu nguyện ít nhất là một lần.
- Hòa thượng là một thành viên trung kiên, tích cực luôn hài hòa gắn bó trong mọi công việc.
- Đối với nhân dân; đồng bào Phật tử. Hòa thượng là bậc Thầy khả kính, đủ đức, đủ tài, có nhiều ân huệ đối với mọi người.
- Đối với thân nhân quyến thuộc. Hòa thượng là người trọn trung, trọn hiếu, trọn tình, trọn nghĩa.
III. /Thời kỳ viên tịch
Định luật vô thường không hẹn cùng ai, bao năm trụ tích Ta Bà, thân tứ đại theo duyên tăng giảm, Hòa thượng đã có bệnh duyên, dầu đã được Y bác sĩ tận tình cứu chữa nhưng căn bệnh mỗi ngày thêm nặng. Thế rồi, chốn song lâm mây ẩn bóng ưu đàm, thuyền Bát nhã xuôi dòng bản thể, Hòa thượng đã thuận thế vô thường, thâu thần viên tịch vào lúc 03 giờ 00 phút, ngày 16 tháng 01 năm 2019 (nhằm ngày 11 tháng 12 năm Mậu Tuất) tại chùa Phước Sơn, ấp Bình Tây, xã Cẩm Sơn, huyện Mỏ Cày Nam, tỉnh Bến Tre. Trụ thế: 74 năm, Hạ lạp: 45 mùa.
Ngài đã nhẹ nhàng ra đi để lại nặng trĩu sự tiếc thương vô hạn trong lòng toàn thể Tăng, Ni, Phật tử xa gần. Tấm gương đạo hạnh của Ngài luôn rực sáng trong lòng mọi người hiện tại cho mãi mai sau.
Nam mô Từ Lâm Tế Chánh tông tứ thập thế, húy Chơn Ngộ, tự Phổ Viên, thượng Giác hạ Mãn, Huỳnh công Hòa thượng giác linh thùy từ minh chứng.
Ban TT-TT PG tỉnh Bến Tre
